Rekolonisatie

De bodem van de Nederlandse Noordzee bestaat uit zandgolven, zandbanken en geulen bedekt met zand en slib. Lokaal komen er ook grindbanken en gebieden met keien voor. Op en in de bodem van de Noordzee leven veel verschillende bodemdieren: het benthos. Benthosgemeenschappen bestaan uit zowel organismen die in de bodem leven als organismen die zich kruipend of lopend over de bodem bewegen. Denk hierbij aan wormen, schelpdieren, slakken en kreeftachtigen.

Waarom doen we onderzoek?

Het winnen van zand uit de Noordzee gebeurt met sleephopperzuigers: schepen die zand, slib en zelfs grind van de bodem kunnen zuigen. Vanaf het schip gaan één of twee zuigbuizen naar de zeebodem. Aan het einde van de buis zit een sleepkop, vergelijkbaar met een kop van een stofzuiger, die over de bodem sleept en het zand opzuigt. Meestal wordt er tot een diepte van twee meter zand uit de zeebodem gewonnen.  Dit noemen we ondiepe zandwinning. Tegenwoordig wordt ook wel dieper gewonnen, tot 6 meter diep in de zeebodem.

Bij zandwinning wordt al het bodemleven in en op de bodem mee opgezogen. Wat achterblijft is een zeebodem zonder bodemleven. Na verloop van tijd keert er weer bodemfauna terug in het zandwingebied en ontstaat er een nieuwe benthosgemeenschap.  We noemen dit 'rekolonisatie'.

Door onderzoek willen we inzicht te verkrijgen in de wijze waarop rekolonisatie van zandwingebieden verloopt na afloop van de zandwinning. Daardoor kunnen we steeds beter voorspellen of de zandwinning in middeldiepe wingebieden blijvende effecten heeft en wat deze effecten zijn.  Daarnaast doen we kennis op over het verloop van rekolonisatie en hoe abiotische processen hieraan bijdragen. Dit kan van invloed zijn op de wijze waarop in de toekomst  zandwinning plaatsvindt en wingebieden achtergelaten worden.

We doen onderzoek naar de vraag

• Hoe verloopt de ontwikkeling van benthosgemeenschappen van middeldiepe zandwingebieden na zandwinning in relatie tot de karakteristieken van het wingebied en de veranderende abiotische condities?